کوهستان الهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجه
گزارش و تصاویر طبیعت ایران

چگونه بدانیم به اندازه کافی ورزش نمی کنیم؟ دستور العمل‌های ورزشی برای بچه‌های ۳ تا ۵ سال آیا عرق کردن باعث کاهش وزن و چربی سوزی می‌شود؟ علت حالت تهوع بعد از ورزش چیست؟ علت لرز کردن بدن چیست و چرا می‌لرزیم؟ چگونه بدانیم بدن مان کمبود کربوهیدرات دارد؟ اطلاعیه مهم! / خودداری از صعود به قلل مرتفع کشور به ویژه «دماوند»، «علم‌کوه» و «سبلان» در ایام تعطیل بهترین اپلیکشن های مخصوص کوهنوردان درخواست شفاف‌سازی در مورد خبر وقف کوه دماوند سلیت به جناب آقای دکتر «حمید مساعدیان» مسئول بخش جست‌وجو و نجات فدراسیون تسلیت فقدان کوه‌نورد فداکار زنده‌یاد «البرز زارعی» بررسی ساخت پد بالگرد به منظور ارتقای امداد رسانی هوایی در منطقه کوهستانی البرز مرکزی انعقاد تفاهم نامه با “بیمه سامان” / بهره‌مندی اعضای فدراسیون از شرایط ویژه انواع بیمه نامه‌ها بررسی ساخت پد بالگرد به منظور ارتقای امداد رسانی هوایی در منطقه کوهستانی البرز مرکزی آزمون‌های ورودی مربیگری درجه 3 کوه‌پیمایی تهران / تیر 1399 جلسه بررسی و مشکلات کوه‌های شمال تهران با شهرداری منطقه 1 گردهمایی اعضای منتخب ستاد اطلاع رسانی و پیشگیری از حوادث کوهستان گزارش تصویری / عملیات جستجوی هوایی جهت کوهنورد مفقود شده در منطقه علم کوه


رنگ عينك آفتابي

رنگ عينك آفتابي

:
1-رنگهاي كهربايي يا زرد براي فعاليت در محيطهاي شفاف يا مه آلود مفيد هستند اين عينكها در ورزشهايي كه نياز به سرعت بالا دارند مانند اسكي مفيد هستند زيرا با جذب نور آبي كه تمركز را بيشتر مي كند كنتراست را افزايش مي دهند 2- عينكهاي دودي يا خاكستري بهترين انتخاب براي رانندگي و مصرف عمومي هستند با اين عينك ها درك عمق تا حدودي مشكل دارد اما كنتراست بسيار خوب است 3- عينكهاي آفتابي آبي يا بنفش براي استفاده در هيچ شرايطي مناسب نيستند زيرا كنتراست رنگ را كاملا از بين مي برندتنها كاربرد اين عينكها تبعيت از مد مي باشد 4- رنگ قهوه اي مانند عينكهاي خاكستري يا دودي درك درستي از رنگ ارائه نمي دهند انتخاب عينك آفتابي: 1-فريم هاي نايلون يا كامپوزيت دوام بيشتري دارند 2-فريمهاي سيمي انعطاف پذيرترند و امكان تعيير شكل مناسب آنها وجود دارد 3-عدسيهاي شيشه اي از نظر خواص فيزيك نور بهتر هستند و ديرتر خش مي افتند و عدسي هاي پلاستيكي ديرتر مي شكنند مضرات عينكهاي آفتابي :اين احتمال وجودد دارد كه عينكهاي آفتابي بخصوص آبي روشن موجب صدمه به چشم شوند دليلي كه براي اين امر وجود دارد اين است كه مردمك در پشت اين عينكها گشاد مي شود و اگر عينك قادر به جذب مقادير كافي از اشعه ماوراء بنفش نباشد مقدار بيشتري از اين اشعه وارد چشم مي شود وبه آن صدمه مي زند در صورتي كه عينكهاي آفتابي مرغوب اين اشكال را نخواهند داشت و اين عينك ها بيشتر نور ورودي را جذب مي كنند امروزه عينكهاي آفتابي بويژه در ميان جوانان رواج زيادي يافته است متاسفانه در اغلب موارد از اين عينك ها به عنوان وسيله تزئيني استفاده مي شودو به همين خاطر در انتخاب نوع آن دقت كافي نمي شود همچنين عده اي عينك آفتابي را وسيله اي غير ضروري مي دانند ولي عينك هاي آفتابي داراي فوايدي نيز مي باشند البته اگر درست انتخاب شوند ودر محيطهايي كه نور شدت زيادي دارد عينك هاي آفتابي به چند روش امكان ديد را بهتر خواهند كرد در روزهايي كه نور خورشيد شدت زيادي دارد گيرنده هاي نوري شبكيه تحريك مي شوند و حساسيت كنتراست آنها كاهش مي يابد عينك هاي آفتابي زرد-نارنجي رنگهاي بنفش ، آبي وسبز را جذب ميكنند و اين رنگها به صورت رنگ خاكستري با شدتهاي مختلف ديده مي شوند در مقابل رنگهاي سبز ، زرد،نارنجي و قرمز با اين عينكها بهتر ديده مي شوند و كنتراست رنگ افزايش مي يابد البته با اين عينكها ، رنگ ها ممكن است مقداري غير عادي بنظر برسند بيماراني كه كنتراست رنگ آنها كاهش يافته است مانند مبتلايان به آب مرواريد از اين عينك ها سود مي برند و يكي ديگر از فوايد تقريبا تمام عينكهاي آفتابي تيره اين است كه بيشتر آنها اشعه ماوراء بنفش را جذب مي كنند تابحال عينك آفتابي فقط به عنوان عينك هاي تيره شونده مطرح بوده اند در حاليكه با پيشرفتهايي كه در عرصه توليد عدسيها بويژه عدسيهاي پلاريزه روي داده است امكان ديد بهتر و تميز تر و مراقبت از چشم در برابر
glare نيز امكان پذير گشته است بنابراين به عنوان يك صنعت مرحله نخست اين است كه نبايد عرضه عينك هاي آفتابي را كم اهميت يا بي اهميت تلقي كنيم با استفاده از طرحها و مدلهاي برتر ، با بكار گيري بهترين اپتيك از جمله عدسيهاي پلاريزه عينك آفتابي ديگر تنها عينك تيره شونده نيستند بلكه آنها بصورت يك فرهنگ متحرك در مي آيند و مي توانند نشانه اي از وضعيت اقتصادي استفاده كننده و يا عصر ما باشند استفاده از عينك آفتابي در كودك استفاده از عينك آفتابي طبي با نظر چشم پزشك براي محافظت چشم‌ها و همچنين گونه‌ها از آفتاب سوختگي مناسب است. استفاده از عينكهاي معمولي غير استاندارد با شيشه‌هاي تيره كه اغلب كودكان به عنوان اسباب بازي از آن استفاده مي‌كنند به هيچ وجه مناسب نيست و بعضاً ممكن است به لحاظ ايجاد اتساها مردمك بعلت تيرگي رنگ آن و نفوذ اشعه مضر خورشيد به شبكيه چشم ضرر جدي داشته باشند. كودكاني كه رنگدانه پوست آنها كم است و يا عيب انكساري چشم دارند حتماً بايد با نظر چشم پزشك از عينك مناسب در مدت زمان مناسب استفاده نمايند. عينك‌هائي كه فلزي هستند احتمال سوختگي و آسيب به پوست صورت بيشتر است حتماً بايد با محافظ مناسب استفاده شوند. بهترين عينكهاي آفتابي آنهايي هستند كه 100% شعاع UV را جذب نموده، بهترين كيفيت اپتيكي را داشته و کمترين احتمال شکسته شدن را داشته باشند تيرگي لنز يك عدسي متوسط معمولي براي استفادههاي معمولي روزمره مناسب است. ولي اگر قرار است از عينك خود در شرايط كاملاً نوراني و روشن استفاده كنيد لنزي تيرهتر را انتخاب نماييد. رنگ و درجه تيرگي لنز بههيچ وجه معياري براي ميزان توانايي جذب اشعه UV توسط آن عدسي نخواهد بود. بنابراين براساس رنگ عينك نميتوان از توانايي آن در جذب اشعههاي مضر مطمئن شد سالهاست كه از عينكهاي آفتابي چه بصورت مد و يا جهت تامين راحتي بيشتر در مقابل نور شديد، استفاده ميشود. چشم پزشكان معتقدند دليل ديگري نيز براي استفاده از عينكهاي آفتابي وجود دارد كه آن هم تامين سلامت طولاني مدت چشمها در موقعيتهاي مختلف است.نتايج چندين مطالعه ده ساله اخير نشان ميدهد كه ساعتها اقامت در شرايط آفتابي و بدون حفاظ كافي در مقابل چشم شانس بروز بيماريهاي چشم را افزايش ميدهد. در سال 1988، گروهي از چشم پزشكان مطالعهاي را بر روي 838 ماهيگير خليج Chesapeake انجام دادند كه سالها عمر خود را بر روي آب گذرانده بودند. ماهيگيراني كه هيچگونه حفاظ چشمي نداشتند در مقابل كساني كه از عينك آفتابي يا كلاه لبهدار استفاده ميكردند 3 برابر بيشتر به كاتاراكت (آب مرواريد) مبتلاشده بودند. كاتاراكت درواقع كدورت عدسي چشم طبيعي است .براساس اين مطالعه و مطالعات ديگر، درحال حاضر چشم پزشكان توصيه ميكنند كه هرگاه تا حدي درمقابل آفتاب قرار ميگيريد كه احتمال برنزه شدن پوست و يا سوختگي ناشي از آفتاب نيز بالا ميرود، از عينكهاي آفتابي جاذب اشعه ماورا بنفش استفاده نماييد، بويژه اگر در ارتفاعات و يا در نزديكي استوا زندگي ميكنيد. در مورد عينك هاي آفتابي پولارويد بيشتر بدانيم

 



:: موضوعات مرتبط: اسیب ها و درمان، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : پنج شنبه 5 مرداد 1391

اشعه ماورای بنفش و حفاظت در برابر آن

اشعه ماورای بنفش و حفاظت در برابر آن UV-A,UV-B,UV-C . جو زمین شدت ورود اشعه را می گیرد . علاوه بر جو زمین عواملی چون گردوغبار ، آلودگی هوا و ابرها نیز از شدت ورود اشعه می کاهند. به همین خاطر کوهنوردان در ارتفاعات کوها بیشتر در معرض تابش این اشعه هستند . به طور کلی با هر 1000 متر افزایش ارتفاع شدت این اشعه 10 تا 12 در صد بیشتر می شود.طول موج این سه نوع اشعه به این شکل است : حدود 200 تا 290 نانومتر برای UV-C و 290 تا 320 نانومتر برای UV-B و 320 تا 400 برای UV-A. هر نانو یک بیلیونیوم متر است و هر چه طول موج کوتاهتر باشد یا به عبارتی عدد کوچکتر باشد ، قدرت اشعه بیشتر است. طیف نور قابل رویت برای ما انسانهای از 400 تا 700 نانومتر است. با این حساب UV-C از همه قویتر و سپس UV-B و آخر هم UV-A است. مثلا اگر برای مدتی در مقابل UV-C قرار بگیرید پوست شما از بین میرود. خوشبختانه لایه ازن زمین ، شدت نورها وارد شده به جو با طول موج 200 تا 340 نانومتر را کاهش میدهد. در واقع مقدار UV-A وارد شده به زمین از دو نوع دیگر بیش از سایرین بوده ، مقدار UV-B وارد شده هم کمتر و بسته به عوامل مختلف داشته و UV-C هم اصلا به زمین نمی رسد و توسط لایه ازن جذب می شود. برخی ها می گویند که در هوای ابری هم تمام UV-B به زمین می رسد و از ابر عبور می کند که البته چنین نیست. اگر هوا ابری ولی روشن است به نحوی که برای چشمان شما آزار دهنده است حدود 50 درصد UV-B به زمین می رسد. اگر هوا به قدری ابری است که شما نمی توانید جای خورشید را در آسمان متوجه شوید کمتر از 20 درصد UV-B به شما می رسد اما اگر هوا بسیار ابری ومتراکم با ابرهای سیاه است است به نحوی که شما میگویید هوا تاریک شده یا اگر هوا ابری همراه با بارندگی است آنگاه مقدار اشعه UV-B بسیار ناچیز و قابل چشم پوشی است. در گذشته مسئله UV-B به لطف لایه ازن فوق العاده خیلی جدی نبود اما با نازک شدن لایه ازن در سالهای اخیر افرادی که به سرطان های پوستی دچار می شوند به شدت در حال افزایش است . البته شدت UV-B از لایه ازن که به تجمع مولوکولهای ازن در جو زمین بستگی دارد در ساعتهای مختلف روز ، فصل ها ، موقعیت مکانی و ارتفاع متفاوت است. مثلا در فصل تابستان نیمکره جنوبی ، چون این قسمت بیشتر به خورشید نزدیک است اشعه UV-B بیشتری دریافت می کند و نیوزلند و استرالیا 10 درصد بیشتر از انگلستان UV-B دریافت می کنند. همچنین عموما شدت ورود اشعه ماورا بنفش بین 10 صبح تا 4 عصر بیشتر از اوقات دیگر است. آسیبهای اشعه ماورای بفنش: آسیبهای پوستی: هر کوهنوردی این نوع آسیب را به نحوی به اشکالی مثل برنزه (قهوه ای) شدن پوست ، لکه لکه شدن پوست ، بور شدن موها و ایجاد چین چروک تجربه کرده است. همه اینها نشانه های آسیب پوستی است و ممکن است منجر به آسیبهای شدید پوستی و حتی سرطان پوست شود که در میان سرطانهای پوستی سرطان ملانوما باعث مرگ شده که خوشبختانه خیلی به ندرت اتفاق می افتد. آسیبهای پوستی خارج از این مقاله است ولی به طور کلی این آسیب ها ناشی از تاثیر اشعه ماورای بنفش بر روی DNA است . UV-A بیش از UV-B به عمق پوست نفوذ می کرد با این حال تا کنون گمان بر این بود که تنها UV-B مضر است اما تحقیقات جدید انجام شده فرضیه های جدیدی را در مرگ بار بودن UV-A مطرح می کنند چون این فوتونها به وسیله DNA جذب شده و می توانند مثل UV-B باعث ایجاد جهش در DNA شوند. این فرض را در کنار اثبات مسئله سرطان زا بودن تختهای برنزه کردن (به اصطلاح سولاریوم) که تنها با UV-A کار می کنند ، خودتان می توانید پی ببرید. آسیبهای چشمی: آسیبهای چشمی توسط اشعه UV-B ایجاد شده و شامل این موارد می شوند: - تخریب سیاهی چشم: این تخریب باعث اختلال در دید می شود و با آسیب دیدن مرکز شبکیه چشم به وجود می آید. این اختلال به شکل تشکیل نقطه تاریک در دید و کدر شدن یا بهم ریختگی تصویر می گردد . این آسیب بسیاری از فعالیتهای روزانه مثل مطالعه و رانندگی را بسیار سخت می کند. - آب مروارید: قرار گرفتن در معرض تابش شدید UV-B در چند سال می تواند باعث به وجود آمدن این بیماری شود. این بیماری به شکل پوشاندن عدسی چشم خود را ظاهر می کند. - سوختگی یا برف کوری: چنانچه چشم در معرض تابش شدید اشعه ماورا بنفش قرار بگیرد مثل به هنگام راه رفتن در برف یا یخچال بدون محافظت کردن از چشم ، آنگاه چشم به شکل موقت دچار سوختگی یا همان برف کوری شده که این حال گرچه موقتی است ولی دردناک است و در این حالت سطح چشم شما یا همان قرنیه ملتهب شده است. اغلب مردم این خطر را تنها د روزهای آفتابی جدی میگیرند اما احتمال بروز این حالت و سایر موارد در هوای ابری هم وجود دارد. اولین علایم این ناراحتی به شکل سوزش چشم خود را نشان می دهد اما تاثیر کامل آن حدود 8 ساعت پس از سوختگی خود را به طور کامل نشان خواهد داد که در این مرحله چشم شما قرمز شده و حس می کنید که روی چشم شما اتو گذاشته اند این حالت به مرور پس از حدود 36 ساعت از بین می رود. برای سرعت بخشیدن به درمان و کاهش درد، روی چشمهایتان دستمالی سرد و خیس قرار دهید و اصطلاحا کمپرس نمایید و همچنین می توانید برای کم شدن درد از داروهای خوراکی مسکن مثل بروفن استفاده نمایید. سعی کنید تا جای ممکن چشم تان را تا بهبودی بسته نگه دارید تا با برخورد مجدد نور ملتهب نشود. این آسیب هیچ عوارض بعدی نخواهد داشت و پس ار گذشت زمان بهبودی حاصل می شود. - گلمژه: توده ای غیر طبیعی و عموما غیر سرطانی در گوشه چشم نزدیک به بینی رشد می کند. گلمژه ممکن است روی قرنیه نیز تشکیل شود . گلمژه دید را محدود می کند و گاهی برای برداشتن آن نیاز به عمل جراحی است. - سرطان: تکرار قرارگرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش شدید می تواند منجر به سرطان در پلک و پوست شود. محافظت در برابر اشعه ماورای بنفش: پوشاک: اگرچه ممکن است اولین چیزی که به ذهن مردم برای مقابله با این اشعه برسد استفاده از کرمهای ضد آفتاب است ، اما در حقیقت استفاده از کرمها به دلیل اینکه ثابت شده برای محافظت خیلی هم قابل اتکا نیستند در آخرین قسمت زنجیره محافظت قرار می گیرند. اگر شما به مردمان ساکن صحرا نگاه کنید می بینید که آنها نه تنها از موادی مثل روغن نارگیل روی پوست خود استفاده می کنند بلکه کاملا خود را می پوشانند و هرکس که میخواهد خود را در مقابله این اشعه ها محافظت کند باید از آنها پیروی کند. شاید بدانید و شاید هم ندانید که لباسها نیز فاکتوری برای محافظت بدن در مقابل نور خورشید دارند و اگر هم نمی دانید به این علت است که اغلب تولید کنندگان پوشاک این مطلب را برای محصولشان ارایه نمی کنند اما این مطلب مهمی است چون اشعه ماورای بنفش می تواند از میان لایه های پوشاک شما عبور کند. برخی از تولید کنندگان پوشاک مثل نورث فیس میزان محافظت در برار نور خورشید را برای محصولاتشان اعلام می کنند. این خاصیت مربوط به پوشاک لایه اول می باشد که گاه شما آنها را در شرایط هوای گرم و هنگام فعالیت شدید به عنوان تنها لایه به تن دارید. این خاصیت را برای لباسها هم با واحد SPF نمایش می دهند و معمولا این لباسها دارای SPF 30 هستند. الیاف مختلف قدرت محافظت مختلفی دارند مثلا الیاف %100 پلی استر نسبت به سایر الیاف 2 تا 3 برابر محافظت بیشتری دارند اما نکته مهم تر از جنس الیاف نحوه بافت و تراکم الیاف است به این معنی که هر چه در تهیه لباس تراکم بافت الیاف بیشتر و محکم تر باشد قدرت محافظت نیز بیشتر می شود. این نکته هم واضح است که زمانی که 2 لباس روی هم پوشیده اید محافظت شما دو برابر می شود اما نکته دیگر رنگ لباس است و رنگ های تیره محافظت بیشتری دارند . رنگ مشکی 5 برابر نسبت به رنگ سفید محافظت بیشتری دارد. هنگامی که لباس خیس باشد محافظت SPF آن تا 3 برابر کاهش میابد. استفاده از کلاه نقاب دار برای محافظت بیشتر صورت و استفاده از پارچه برای محافظت گردن و گوشها رو فراموش نکنید. کرمهای ضد آفتاب: کرمهای ضد آفتاب به لحاظ عملکرد چنین هستند: برخی کرمها با استفاده از ترکیبهای شیمایی مثل اکسیبنزن اشعه ماورای بنفش را جذب کرده مانع رسیدن آن به پوست می شوند . برخی از کرمها نیز نور را منعکس می کنند که در ترکیب آنها موادی چون اکسید تیتانیوم یا اکسید روی وجود دارد . کرمهایی هم هستند که به صورت ترکیبی از هر دو روش استفاده می کنند و برخی از افراد هم خود با ترکیب اکسید روی با کرمهای ضد آفتاب رایج قابلیت دوم را به کرم خود اضافه می کنند. همانطور که احتمالا میدانید فاکتور محافظت کرمها با SPF(Sun Protection Factor) مشخص می شود. SPF کرمها میتواند عددی از 2 تا بالای 60 هم باشد. این عدد به این صورت محاسبه می شود و معنی پیدا می کند : با مقایسه زمانی که پوست با محافظت توسط کرم دچار سوختگی شده یا اصلاحا قرمز شده با زمانی که پوست بودن استفاده از کرم دچار سوختگی می شود این عدد بدست می آید. به عنوان مثال اگر پوست شما در مدت 10 دقیقه در معرض آفتاب بودن در محلی که هستید قرمز شده و دچار سوختگی میشود حال با استفاده از کرمی که SPF آن 2 است پوست شما پس از 20 دقیقه در همان شرایط دچار سوختگی می شود و یا با استفاده از کرمی با SPF 15 این زمان 15 برابر شده یعنی پس از 150 دقیقه پوست شما دچار سوختگی خواهد شد به عبارت دیگر عدد SPF به صورت یک ضریب مقاومت پوست شما را در برابر آفتاب سوختگی بالا می برد. اما جالب است بدانید درصد اشعه ای که به پوست شما می رسد در SPF های مختلف تفاوت کمی بایکدیگر دارند مثلا SPF 15 باعث محافظت 93 درصدی و SPF 30 باعث محافظت 97 درصدی و SPF 2 باعث محافظت 50 درصدی در برار اشعه می شوند. منظور این نیست که به SPF های بالا نیازی ندارید بلکه هرچه SPF کرم بالاتر برود قیمت کرم نیز افزایش می یابد و برای کوهنوردان کرم با حداقل 15SPF توصیه می شود. به هنگام کرم زدن به نقاطی که بیشتر مستعد سوختگی هستند دقت کنید و برای اطمینان از پوشاندن کامل این مناطق با کرم این کار را دونفره انجام دهید تا نفر دوم روی کامل کرم زدن شما نظارت داشته باشد. مقدار SPF عددی برای محافظت در مقابل UV-B است و هیچ معیاری برای مقایسه کردن مقدار محافظت UV-A کرمها وجود ندارد و جالب است بدانید اکثر کرمها محافظت ناچیزی در مقابل UV-A دارند! همانطور که گفته شد UV-A یکی از عوامل خطرناک ایجاد سرطان است. حدود %65 سرطان پوستی ملانوما و %90 سایر سرطانها مربوط به تابش بیش از حد اشعه ماورای بنفش است اما هنوز دانشمندان نمی دانند که UV-A چه قدر در این سرطانها نقش دارد اما محققان استرالیایی متوجه آسیبهای DNA در سلولها عمق پوست توسط UV-A شده اند و این قسمت از سلولهای پوست همان جایی است که پوست ما ساخته می شود و هرچه تخریب در این بخش بیشتر شود احتمال بروز سرطان پوستی افزایش می یابد. مسئله خطرناک این است که مردم فکر می کنند با استفاده از کرم ضد آفتاب کاملا در برابر آفتاب محافظت شده اند در حالی که این طور نیست. کرمهای دارای طیف گسترده محافظت (broad spectrum protection) در حال تولید است که در برابر UV-A و UV-B از پوست محافظت می کنند اما واقعیت این است که ما نمی توانیم تمامی بدنمان را به کرم آغشته کنیم و برای محافظت در کرم غلت بزنیم! همانطور که گفته شد در ارتباط با پوست اصل اول پوشاندن سطح پوست با لباس یا به عبارتی پوشش مناسب است و در کنار آن استفاده از کرم مناسب در قسمتهایی که بیشتر در معرض تابش هستند مثل دست ، بازو، صورت ، گردن ، گوشها و ترجیحا استفاده از کرمهای محافظ طیف گسترده. اما اینکه کرم شما جذب کننده است یا بازتابی ، به شکل لوسیون است یا ژل به سلیقه شما بر می گردد اما مواردی که در انتخاب مهم است این است که کرم باید در برار آب مقاوم باشد و با شستشو به راحتی پاک نشود ، حداقل دارای SPF 15 یا بالاتر برای کوهنوردی باشد و از نوع محافظ طیف گسترده باشد. موادی که کرم را دارای محافظت طیف گسترده می کنند اینها هستند: benzophenones (oxybenzone), cinnamates (octylmethyl cinnamate and cinoxate), sulisobenzone, salicylates, titanium dioxide, zinc oxide, and avobenzone (Parsol 1789).

برای لبهایتان نیز باید از کرمهای ماتیکی با
SPF حداقل 15 استفاده کنید چون کرمهای ضد آفتاب به راحتی از روی لب پاک می شوند. 15 تا 20 دقیقه قبل از رفتن به فضای باز باید روی پوست خشک کرم بزنید و چنانچه بچه یا نوجوان در گروه دارید یا خودتان نوجوان هستید در پوشش کامل و استفاده صحیح کرم بیشتر دقت کنید زیرا تحقیقات نشان داده چنانچه در 18 سال اول عمر به نحو درست در برابر خورشید خود را محافظت کرده باشید 87% احتمال مبتلا شدن به سرطان پوست در شما کمتر است.کرم ضدن زیر صورت ،چانه ، پشت دستها ، گوشها به خصوص پشت گوشها و پشت گردنتان را فراموش نکنید. محافظت از چشمها و استفاده از عینک: اهمیت محافظت از چشمها در برابر اشعه ماورای بنفش و داشتن دیدی خوب به هنگام فعالیت بر کسی پوشیده نیست. بسیاری از مردم تصور می کنند که عینک آفتابی با کیفیت باید خیلی گران باشد. واضح است که یک عینک شیک مارک Ray bans یا Oakley خیلی گران قیمت است اما مسله مهم این است که شما بین کارایی و قابلیت یک عینک با ظاهر و قیافه آن تفاوت قایل باشید. چیزی که واقعا به آن احتیاج دارید عینکی است که خیلی خوب روی صورت شما بنشیند ، تمامی چشم شما را بپوشاند و از چشم شما در برابر خورشید به خصوص در ارتفاعات محافظت کند و دارای استاندار CE اروپا نیز باشد. این استاندارد شامل محافظت از اشعه های UV-A,UV-B,UV-C که باید %100 باشد همان UV400 خودمان و دیگری مقدار نور عبور داده شده توسط عینک است که با Category 0 که بیشترین نور را عبور می دهد تا Category 4 که برای کوهنوردی طولانی مدت در ارتفاعات بلند و هیمالیا نوردی کاربرد دارد مشخص می شود. برای کوهنوردی عینک با Category 3,4 مناسب است که با عبارت مختصر شده Cat نیز بیان می شود. Cat 3: %8 تا %18 نور مرئی را عبور میدهد. برای اکثر کاربردهای عمومی نیز مناسب است. برای کوهنوردی و هیمالیانوردی هم خوب است اما به شرطی که در ارتفاعات خیلی بلند به مدت طولانی نمانید. Cat 4: %3 تا %8 نور مرئی را عبور می دهد. برای استفاده طولانی در ارتفاعات بلند نیز مناسب است. برای سایر موارد و استفاده روزمره بسیار تاریک و نامناسب است و برای رانندگی خطرناک و حتی خلاف قانون است. بهتر است یک جفت عینک ارزان قیمت یدکی هم در برنامه همراه داشته باشید مگر اینکه همراهتان عینک ضد طوفان هم باشد. در ضمن می توانید برای محافظت از بینی در مقابل باد و خورشید تکه پارچه ای از نوع پشمی و ضد باد را به فریم عینکتان متصل کنید. از عینکهای ضد طوفان یا همان عینکهای اسکی نیز در شرایط سخت و طوفانی برای محافظت از چشم و گرم ماندن منطقه چشم و اطراف استفاده کنید. عینک های ضد طوفان هم در همان طبقه بندی عینکها ارایه می شوند. این عینکها دارای دو جفت لنز هستند و مسله مهم در آنها انتخاب رنگ لنز مناسب است. - در نور کم و هوای مه آلود رنگهای زرد ، طلایی و کهربایی مناسب هستند . این لنزها نور آبی را فیلتر می کنند و سایه های روی سطح برف را شدت می بخشند و به این جهت باعث می شوند برآمدیگهای روی برف را بهتر ببینید. در نور ملایم هم این رنگها کارایی خوبی دارند. - در هوای روشن ، لنزهای تیره مناسب تر بوده و چشم احساس راحتی بیشتری دارد. - لنزهای پولاریزه درخشندگی سطوح را از بین می برند و برای روشنایی های بسیار زیاد مناسب هستند و معمولا با لنزهای تیره رنگ ارایه می شوند. - لنزهای آینه ای یا براق قسمت محدودی از درخشندگی تصویر را ازبین می برند و معمولا عینکهای فانتزی و آرایشی هستند تا عینک کاربردی و انتخاب خوبی نیستند. خاصیت ضد بخار بودن لنز هم یکی دیگر از قابلیت های عینک است منتها معمولا در اکثر عینکها این خاصیت خیلی زود از بین می رود و راه حل استفاده از مارکهای بسیار معتبر عینکهای کوهنوردی و اسکی و یا راه حل همیشگی پاک کردن بخار آب از روی عینک است. اگر از عینک طبی استفاده می کنید یک راه حل استفاده از عینکهای آفتابی است که قابلیت نصب لنز طبی را در قسمت پشت لنز آفتابی داشته باشند اما راه حلی که شاید کمتر در دسترس همه باشد سفارش عینک طبی و آفتابی مناسب برای چشم شما به یکی از تولید کنندگان عینک مثل www.heavyglare.com در آمریکا می باشد. نکته آخر: صرف نظر از اینکه چقدر سخت تلاش کرده باشید تا از آفتاب سوختگی جلوگیری کنید باز در آخر کار با مقداری از آن ممکن است برنامه را به پایان برسانید. آفتاب سوختگی پوست دو درجه دارد. در آفتاب سوختگی درجه اول که پوست شما قرمز شده ، این مشکل پس از چند روز با تعویض پوست شما و تشکیل پوست جدید بهبود پیدا می کند اما اگر برای شما این مشکل ناراحت کننده ای است می توانید از استخر آب سرد یا وان آب سرد و کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید . آسپیرین خوراکی هم در مراحل اولیه بروز آفتاب سوختگی موثر است. آفتاب سوختگی درجه دوم که به شکل تاول روی پوست خود را نشان میدهد یک مسله پزشکی است و اگر در محدوده ای بزرگ این حالت اتفاق افتاده باشد یک حالت اورژانسی نیز می باشد و باید سریعا به متخصص پوست مراجعه کنید. حتی در صورت شدید بودن سوختگی ممکن است احساس سردرد و تب یا لرز نیز داشته باشید. در طول مدت درمان پوست خود را در معرض تابش خورشید نباید قرار دهید و چنانچه این اتفاق در دوران کودکی یا نوجوانی برای شما بیافتد خطر ابتلا به سرطانهای پوستی به خصوص ملانوما در طول زندگی برای شما بیشتر شده

اشعه ماورای بنفش (فرا بنفش) چیست: این اشعه محدوده ای از طیف نور خورشید است که پس از طی میلیونها کیلومتر از خورشید به ما می رسد. این قسمت از نور خورشید در محدوده بینایی انسان نیست و نمی توانیم آن را ببینیم به همین خاطر به آن نور تاریک نیز می گویند. این اشعه خود به سه دسته تقسیم می شود:

 



:: موضوعات مرتبط: اسیب ها و درمان، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : پنج شنبه 5 مرداد 1391

مطالبی مفید در باب تغذیه کوهنوردی

مطالبی مفید در باب تغذیه کوهنوردی


انجمن پزشکی کوهستان ایران: تغذیه: علمی است که از تغییر و تبدیل مواد غذایی در بدن،شرکت مواد مغذی در بافتها بعد از جذب، عمل این مواد درفعالیتهای بیولوژیکی بدن و بالاخره دفع آنها صحبت می کند.

مواد غذایی به سه دسته تقسیم می شوند:

۱- هیدراتهای کربن

۲- چربیها

۳- پروتئین ها .

هیدراتهای کربن از کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند.با سوختن هر گرم هیدرات کربن در بدن ۴ کیلوکالری انرژی تولیدمی شود. هیدراتهای کربن به سه دسته:

الف: مونوساکاریدها

ب: دی ساکاریدها

ج: پلی ساکاریدها تقسیم می شوند.


مونوساکاریدها یا قندهای ساده، مستقیما” توسط بدن جذب می شوند و به سه دسته ۱- گلوکز ۲- گالاکتوز ۳- فروکتوزتقسیم می شوند، دی ساکاریدها ابتدا به مونوساکاریدهاتجزیه و سپس جذب می شوند و به سه دسته ۱- ساکارزیا قند چغندر( گلوگز + گالاکتوز ) ۲- مالتوز یا قند جو( گلوکز +گلوکز )۳- لاکتوز یا قند شیر ( فروکتوز + گلوکز )، پلی ساکاریدهابه سه دسته ۱- نشاسته ( در سیب زمینی فراوان است ۲- گلیکوژن ( فرم ذخیره گلوکز در بدن است ) ۳- سلولز( در گیاهان وجود دارد، بدن ما نمی تواند آنرا تجزیه کنداما عمل دفع را آسان می کند ).

 منابع هیدرات کربن شامل : مربا،عسل، غلات، حبوبات، سیب زمینی، ماکارونی و موادقندی می باشد.

کمبود هیدراتهای کربن در بدن باعث می شود که چربیها دربدن ناقص بسوزند، که در نتیجه آن مواد ستنی در بدن تولیدو موجب سرگیجه در بدن می شوند

.چربیها از کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند که مقداراکسیژن کمتر از کربن و هیدروژن است. از سوختن هر گرم چربی در بدن ۹ کیلوکالری انرژی در بدن تولید می شود.چربیها از یک مولکول گلیسرول تشکیل شده اند، از ۱ تا ۳اسید چرب به آنها وصل و چربی تولید می شود.

چربیها به دو دسته تقسیم می شوند:

۱- اشباع شده که تمام ظرفیتهای کربن توسط هیدروژن پر شده است.

۲-غیراشباع که باندهای دوگانه دارند.

عمل چربیها در بدن:

۱- تولید و ذخیره انرژی

۲- عایق سازی بدن

۳- اشتها آور هستند

۴- سیری ایجاد می کنند

۵- برای ویتامین های محلول در چربی لازم هستند.

منابع چربی عبارتند از : ۱- روغن ها شامل ، حیوانی و گیاهی۲- کره و مارگارین۳- گوشت ها ( قرمز و سفید)۴- مغزهای دانه ها ( گردو، پسته، بادام و …..)۵- سس مایونز.

چربیها برای جذب در بدن، توسط آنزیم لیپاز که از دیواره روده ترشح می شود به اسید های چرب و گلیسرول تجزیه می شوند. چربیها برای تولید انرژی در بدن باید به گلیکوزتبدیل شوندپروتئین ها از کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن تشکیل شده اند.

پروتئین ها به دو دسته تقسیم می شوند:

۱- ساده ( از اسید های آمینه تشکیل شده اند).

۲- مرکب ( علاوه بر اسید های آمینه یک جزء غیر پروتئینی در ساختمانشان دارند).پروتئین ساده مثل آلبومین شیر، گلوتامین گندم، گلوبولین تخم مرغ.پروتئین مرکب مثل کازئین شیر.پروتئین ها در نگهداری و ساخت بافتها شرکت دارند.

منابع پروتئین عبارتند از:

۱- گیاهی( ارزش کمتری دارند) شامل حبوبات، غلات وسیب زمینی۲- حیوانی شامل گوشت، تخم مرغ، شیر و لبنیات.از سوختن ۱ گرم پروتئین در بدن ۴ کیلو کالری انرژی تولیدمی شود. پروتئین ها برای جذب در بدن به واحد های سازنده شان ( اسید های آمینه ) تجزیه می شوند.علاوه بر موارد گفته شده بدن ما به ویتامینها، املاح و آب نیزنیاز دارد.

ویتامین ها به دو دسته تقسیم می شوند:

۱- محلول در آب شامل ویتامین C ( در مرکبات، گوجه فرنگی وسبزیجات دارای برگ سبز وجود دارد) ویتامین های گروه Bشامل( B1 ,B2 ,B6,B12,…..) . ویتامین C در متابولیسم بدن، جذب کلسیم و آهن در بدن نقش دارد. ویتامینB نقش آنزیمی در بدن دارد.ویتامین B12 در گوشت ها، تخم مرغ، جگر و کره وجود دارد.ویتامین B1 در جوانه گندم وجود دارد.۲- محلول در چربی شامل A ( در بینایی نقش دارد)، E( نقش محافظتی در غشاهای بدن دارد)، D ( در جذب کلسیم و رسوب آن در استخوان نقش دارد)، K ( در انعقاد خون نقش دارد). ویتامین K در کاهو، شلغم و سبزیجات وجود دارد. ویتامین D در اشعه ماوراء بنفش خورشید، شیر و تخم مرغ وجوددارد. ویتامینA در زرده تخم مرغ، گوشت و سبزیجات وجود دارد. ویتامین E درسبزیجات، شیر و لبنیات وجود دارد.

املاح که در کوهنوردی بسیار مهم هستند شامل:

۱- کلسیم:وظیفه اش در بدن تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات است.منابع آن شامل شیر، سبزیجات دارای برگ سبز، مغزها و حبوبات می باشد.

۲- آهن:در ساختمان هموگلوبین خون شرکت دارد و نقش اکسیژن رسانی را بر عهده دارد. منابع آن شامل جگر، قلوه، گوشت قرمز، مرغ و ماهی می باشد.

۳- پتاسیم:در عضلات نقش دارد و کمبودش موجب ضعف عضلانیمی گردد. منابع آن شامل مرکبات، خرما، کشمش و موزمی باشد.

۴- سدیم:در تنظیم آب بدن، فشار خون و تحریک پذیری عضلانی نقش دارد. منابع آن شامل نمک، سبزیجات، میوه و حبوبات می باشد.

آب جزء ترکیبات ساختمانی بدن می باشد. در هضم و جذب غذا، گردش خون و تعادل حرارتی بدن نقش دارد.

علاوه بر این غذاها به دو دسته دیگر هم تقسیم می شوند:

۱- غذاهای سرد، که فشار خون را پایین می آورند. مثل مرکبات، گوشت گاو و گوساله، کرفس و ماهی.

۲- غذاهای گرم، که فشار خون را بالا می برند. مثل گوشت گوسفند و انگور.

همچنین غذاها به دو دسته دیگر نیز تقسیم می شوند:

۱- غذاهای سنگین که دیر هضم هستند مثل چربیها.

۲- غذاهای سبک که زود هضم هستند مثل هیدراتهای کربن.

تغذیه کوهنوردی شامل سه مرحله می باشد:

۱- قبل از صعود، از یک ماه تا یک روز قبل از صعود. به ذخیره انرژی احتیاج داریم بنابراین باید چربیها و هیدراتهای کربن به نسبت مساوی مصرف شوند.

۲- در حین صعود، که بدن به انرژی زیاد احتیاج دارد، بنابراین موادغذایی که مصرف می شود سریعا” باید به انرژی تبدیل شود. هیدراتهای کربن سریع به انرژی تبدیل می شوند،سریع جذب و سریع هم هضم می شوند. در این مرحله املاح و ویتامین ها هم مهم هستند.

۳- بعد از صعود که ذخیره انرژی بدن تمام شده و احتیاج به بازسازی آن در بدن داریم، پس هر سه گروه مواد غذایی خصوصا”پروتئین ها باید مصرف شود.روز قبل از برنامه و شب قبل باید حتما” غذا بخوریم، هیدراتهایکربن باید زیاد خورده شوند چون زودهضم هستند.در حین صعود، مصرف سیب زمینی، پوره، ماکارونی، نان، برنج،میوه، ماست، دوغ، نمک و آب بسیار مفید می باشد. در این مرحله نوشابه مطلقا” نباید استفاده شود.

چند تذکر :

۱- کنسرو در اثر جوشاندن در آب تا ۲۴ ساعت سالم است، بعداز این زمان باید دوباره جوشانده شود.

۲- فاکتورهای تاثیرگذار در یک برنامه غذایی، ارتفاع و مقدارفعالیت یا صعود، فصل صعود، تعداد روزهای برنامه، حمل بار و دردسترس بودن آب می باشد.

۳- کافئین موجود در چای موجب رفع خستگی می شود.

۴- مصرف قهوه و نسکافه موجب تکرر ادرار و تپش قلب می شود.

۵- بهتر است همیشه صبحانه مصرف کنید، سپس صعود نمائید.

۶- در بین ساندیسها، پرتقال، آلبالو، گیلاس و انار فشار خونرا پایین می آورند.

سئوالاتی درباره تغذیه در ارتفاعات

۱) آیا ارتفاع، نیاز به ویتامین و مواد معدنی را افزایش می‌دهد؟از آنجایی که مقدار انرژی مورد نیاز، کمی افزایش می‌یابد، پس به همان نسبت، ویتامین و مواد معدنی بیشتری برای متابولیسم مقدار انرژی مازاد لازم است. شواهدی نیز حاکی از آن است که در ارتفاعات نیاز بدن به ویتامین‌های A، E و C افزایش می‌یابد.

۲) آیا مصرف مکمل آهن مفید می‌باشد؟

در ارتفاعات، تعداد گلبول‌های قرمز خون افزایش می‌یابد تا اکسیژن بیشتری به بدن برسد، بنابراین احتمالا دریافت مقداری آهن اضافی ، مفید است. البته اگر از قبل کمبود آهن در بدن وجود نداشته باشد، ذخایر آهن برای تامین این نیاز موقتی، کافی است. بنابراین قبل از عزیمت به ارتفاعات، باید از عدم ابتلا به کم‌خونی، به خصوص در خانم‌ها، مطمئن شد.
۳) آیا کاهش وزن در ارتفاعات ناشی از رژیم غذایی می‌باشد و یا اصولا اجتناب‌ناپذیر است؟

اغلب این کاهش وزن اجتناب ناپذیر نبوده و ناشی از کاهش کالری دریافتی می‌باشد که با دریافت انرژی کافی می‌توان از آن جلوگیری کرد و سرعت آن را کاهش داد. تنها در ارتفاعات خیلی بالا(بیشتر از ۵۴۰۰ متری) کاهش وزن ربطی به رژیم غذایی ندارد.
۴) آیا بارگیری کربوهیدرات می‌تواند مفید باشد؟

هم بله و هم خیر. در رژیم‌های رایج برای بارگیری کربوهیدرات، ذخایر گلیکوژن کبد تخلیه می‌شوند تا در سطوح بالاتری دوباره ذخیره شوند. بارگیری کربوهیدرات در ورزش های استقامتی مداوم که بیش از ۱۲۰- ۹۰ دقیقه طول می‌کشد، می‌تواند مفید باشد. البته چند روز قبل از بارگیری کربوهیدرات، باید کمی به عضلات استراحت داد تا برای تغییر شدید آماده شوند. به همین دلایل بارگیری کربوهیدرات نیز می‌تواند مفید واقع شود، ولی ضرورتی هم ندارد، چرا که آن چه در ارتفاعات حائز اهمیت است بازسازی روزانه ذخایر کربوهیدرات می‌باشد که با یک رژیم پرکربوهیدرات قابل حل است.
۵) آیا کاهش مصرف نمک(سدیم)، از ادم ناشی از ارتفاعات جلوگیری می‌کند؟

نخیر. ادمی که در ارتفاعات دیده می‌شود با مصرف سدیم ارتباط ندارد و محدودیت آن نیز لزومی ندارد. در واقع در ارتفاعات دفع سدیم از طریق ادرار کمی افزایش می‌یابد.
نیازهای تغذیه ای کوه پیمایان


تغییر شیوه های زندگی ، ماشینی شدن زندگی امروزی ،نبودن تحرک ، نداشتن برنامه ی ورزشی منظم حتی در ساده ترین شکل آن و کاهش میزان فعالیت بدنی باعث تجمع انرژی ، ازدیاد بافت چربی واضافه وزن می گردد. بنابر این یکی از ساده ترین روش ها که در هر سن و سا لی برای بدن مفید بوده و در هر مکا نی امکان پذیر است. همچنین به تجهیزات ویژه ای نیاز نداشته و ازبهترین شیوه های کاهش وزن و حفظ سلامت جسمانی و روانی محسوب می شود « پیاده روی و کوه پیمایی» می باشد.میزان سوخت و ساز بدن به توازن و تعادل میان انرژی به دست آمده ازطریق غذاها ومصرف آن انرژی در فعالیت های روزانه و فعالیت های سلولی بستگی دارد. پیاده روی همراه با نرمش های سبک و انجام کوهپیمایی باعث می گردد که سوخت و ساز بدن افزایش یاد. در نتیجه چربی های زائد بدن سوزانده شده و به تدریج به عضله تبدیل می شوند. در اثر تبدیل چربی به عضله میزان چربی بدن کاهش می یابد. بنابراین تداوم کوه پیمایی، نرمش، ورزش های سبک و پیاده روی باعث تحلیل رفتن چربی های زائد شده و میزان مصرف انرژی بالا می رود. که این خود باعث تناسب اندام وهمچنین از بروز چاقی جلوگیری می کند.

در کوهپیمایی نیز ماند دیگر فعالیت های ورزشی، تغذیه نقش مهمی در افزایش توازن ورزشی دارد. با توجه به این که ورزش کوه پیمایی جزء ورزش های طولانی مدت است،سهم عمده ی انرژی بدن از چربی ها تأمین می گردد. به طور کلی درورزش های استقامتی میزان عمده ی انرژی از چربی ها تا مین می شود. پس فعالیت مناسبی برای متعادل نگه داشتن وزن بدن محسوب می گردد. باید توجه داشت که میزان سوخت چربی ها به بر آورده شدن منابع کربوهیدرات بستگی دارد. همچنین میزان گلوکز خون و گلیگوژن ذخیره در ماهیچه ها از عوامل محدود کننده ی میزان فعالیت در انواع ورزش ها می باشد.

 

در کوه پیمایی کوتاه مدت یکی از موادی که می تواند انرژی شما را افزایش دهد، قند است.

غذاهای قندی

، غذاهایی هستند که راحت خورده شده و سریع جذب می شوند و با افزایش سطح قند خون، نیاز انرژی عضلات و مغز را برآورده می سازند. البته این به آن معنی نیست که در این امر زیاده روی کنیم. چون علاوه بر فساد دندان ها، موجب می گردد انسولینی که در پاسخ به افزایش میزان قند خون ترشح می گردد به سرعت قند خون را پایین بیاورد.

پس در مصرف مواد قندی کمی بیشتر دقت کنید و ازمنابع قندی طبیعی مانند میوه ها،خرما و … استفاده نمایید.چرا که نه تنها تأمین کننده ی قند مورد نیاز بدن هستند بلکه ما را از دیگر مواد مانند آب، ویتامینها ، املاح معدنی و فیبر نیز بهره مند می سازند. یک ساندویچ حاوی عسل ، موز رسیده و کمی کشمش می تواند قند زیادی به بدن برساند.دقت کنید استفاده از کره و مارگارین زیاد باعث کند شدن هضم کربوهیدرات ها شده و سطح انرژی را پایین می آورد.
مصرف نیم لیتر آب قبل از شروع کوه پیمایی می تواند مفید باشد.اگر هوا گرم باشد،نوشیدن نیم لیتر آب درهر ساعت کوه پیمایی لازم است.
تأمین آب و املاح

از دیگر عوامل حیاتی در ورزش کوه پیمایی است. با افزایش سطح فعالیت، میزان متابولیسم مواد مغذی افزایش یافته و دمای بدن بالا می رود. که در این میان آب نقش مهمی در تنظیم دمای بدن دارد. میزان حرارتی که در هنگام ورزش در بدن آزاد می شود قادر است هر ۵ تا ۸ دقیقه یک درجه ی سانتی گراد دمای بدن را بالا ببرد. تبخیر یک لیتر آب از سطح پوست بدن در اثر فعالیت ورزشی منجر به این می شود که ۵۸۰ کالری گرما از بدن دفع شود. پس به میزان کافی آب بنوشید. حتی در فعالیت های کوتاه مدت نیز نوشیدن آب فراموش نگردد. مصرف نیم لیتر آب قبل از شروع کوه پیمایی می تواند مفید باشد.اگر هوا گرم باشد،نوشیدن نیم لیتر آب درهر ساعت لازم است. آب میوه ی رقیق شده ماند آب سیب ،گریپ فروت، انگور و … می تواند جایگزین مناسبی باشد.چون هم آب و هم مواد قندی لازم را تأ مین می نماید. توجه داشته باشید که نوشیدن آب مستلزم تشنگی نیست.

تغذیه پس از کوه پیمایی نیزبسیار مهم است. در این مرحله تأمین آب( برای دفع مواد زائد حاصل از متابولیسم)،

املاح معدنی و همچنین تأمین کربوهیدرات ها برای جایگزینی گیلگوژن مصرف شده از اهمیت خاصی برخوردار است.اضافه کردن کمی مواد پروتئینی به این مواد می تواند سنتز گیلگوژن را تسریع بخشد. به عنوان مثال یک لیوان شیر کم چرب، سیب، پرتقال ، دو برش نان و کمی کیک می تواند تأمین کننده ی موارد فوق باشد.

در هنگام کوه پیمایی اسید لاکتیک عضلات شما بالا می رود و در نتیجه باعث خستگی و احساس ضعف در عضلات می شود. بنابراین استفاده از مواد غذایی که در بدن شما باعث بروز پاسخ قلیایی گردد و اسید را خنثی کند می تواند از خستگی شما بکاهد، مانند سیب، پرتقال، توت فرنگی ، لیمو، گلابی ، سیب زمینی، اسفناج، سبزی جات (خیار، ترب و تربچه) همچنین مصرف موز برای تأمین پتاسیم از دست رفته و گوجه فرنگی آغشته به نمک جهت تأمین سدیم و پتاسیم بعد از کوه پیمایی مفید می باشد.

اهمیت آب و مایعات در ورزش کوه نوردی

دوسوم وزن بدن انسان را آب تشکیل می دهد. آب نه تنها مایه حیات که مایه شادابی و تندرستی است. تندرستی در شرایط بی آبی ناممکن است و ورزش در این شرایط مضر خواهد بود. پس برای بهره مندی از ورزش در چهت افزایش تندرستی و زندگی سالمتر، باید آب را جدی بگیریم.

بدن انسان در شرایط استراحت به ازای هر کیلوگرم وزن معادل یک سی سی آب در ساعت نیاز دارد. این مقدار برای یک فرد ۷۰ کیلوگرمی حدود ۷/۱ لیتر در روز خواهد بود. این میزان با افزایش فعالیت بدنی و در شرایط محیطی مختلف تا بیش از ۱۰ لیتر در روز می تواند برسد.

مواد محلول در آب معمولی شامل مواد معدنی و عناصر مختلف مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم و بسیاری املاح دیگر می باشد. این الکترولیتها و دیگر مواد مورد نیاز بدن از طریق آب و نوشیدنی های مختلف تامین می شوند. کمبود هر کدام از الکترولیتها و عناصر مختلف می تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد بدن بویژه در شرایط دشوار همچون ورزش کوهنوردی شوند. در ورزش کوهنوردی با توجه به نوع فعالیت بدنی و نیز حمل کوله پشتی و شرایط محیطی چون گرما، سرما و باد، نیاز بدن به آب بیشتر است. پاسخ مناسب و کافی به این نیاز لازمه یک برنامه کوهنوردی بدون عارضه است.

بهترین راه برآورد میزان مایع مورد نیاز بدن در یک فعالیت ورزشی توزین ورزشکار قبل و بعد از ورزش است. میزان کاهش وزن بیانگر میزان آب از دست رفته و مایع مورد نیاز برای جبران آن است. این روش عملا در ورزشی مثل کوهنوردی قابل انجام نیست. لذا پروتکل های مصرف آب و دیگر مایعات در کوهنوردی لازم و بسیار مفید می باشد.

پیش از شروع صعود با مصرف کافی آب باید بدن در حالت هیدراتاسیون مناسب باشد. این امر با مصرف حداقل نیم لیتر آب طی دو ساعت قبل از شروع صعود امکان پذیر است. با توجه به اینکه معمولا مدت متوالی هر صعود بیش از یک ساعت است در یک شرایط آب و هوایی متعادل و در یک برنامه متوسط و ارتفاع نه چندان زیاد، در هر ۲۰ دقیقه حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ سی سی آب نوشیده شود. در ورزش کوهنوردی این آب باید حاوی حدود ۴۰ گرم قند (۷-۶ حبه قند) در هر لیتر باشد. همچنین در صورتی که صعود مداوم بیش از ۲ ساعت به طول می انجامد لازم است که حدود ۶/۰ گرم نمک به هر لیتر این آب اضافه شود. این ترکیب ضمن تامین مایعات مورد نیاز بدن و جبران آب از دست رفته، مانع خستگی کوهنورد می شود. توصیه می شود پس از پایان صعود و تصمیم برای کمپینگ مایع زیاد و شیرین تر نوشیده شود تا ضمن جبران کمبود آب، روند ترمیم ذخایر گلیکوژن عضلات شروع شده و کوهنورد را برای صعود بعدی در همان برنامه آماده سازد.

مصرف آب میوه های رقیق شده به نسبت ۱ به ۲ با آب نیز می تواند مایع مناسبی باشد. باید توجه داشت که مصرف مایعات خیلی شیرین ضمن کاهش جذب آب باعث ایجاد خستگی در کوهنورد نیز خواهد شد.

در نهایت باید تاکید نمود که از مهمترین مواد مغذی در ورزش کوهنوردی آب و مایعات است و با توجه به دشواری دسترسی و حمل آب در برنامه های کوهنوردی لازم است که کوهنوردان برنامه ریزی مناسبی جهت مصرف کافی آب در حین صعود و کمپینگ خود داشته باشند. به نظر می رسد برای کم کردن وزن کوله پشتی آخرین چیزی که باید از کوله پشتی خارج شود آب است! چرا که آب مایه توان و موفقیت و در مواقعی نجات جان کوهنورد است.

تغذیه صحیح در ورزش کوه نوردی


میزان سوخت و ساز بدن به توازن و تعادل میان انرژی به دست آمده ازطریق غذاها ومصرف آن انرژی در فعالیت های روزانه و فعالیت های سلولی بستگی دارد. پیاده روی همراه با نرمش های سبک و انجام کوهپیمایی باعث می گردد که سوخت و ساز بدن افزایش یاد.

در نتیجه چربی های زائد بدن سوزانده شده و به تدریج به عضله تبدیل می شوند. در اثر تبدیل چربی به عضله میزان چربی بدن کاهش می یابد.

بنابراین تداوم کوه پیمایی، نرمش، ورزش های سبک و پیاده روی باعث تحلیل رفتن چربی های زائد شده و میزان مصرف انرژی بالا می رود. که این خود باعث تناسب اندام وهمچنین از بروز چاقی جلوگیری می کند.

در کوهپیمایی نیز ماند دیگر فعالیت های ورزشی، تغذیه نقش مهمی در افزایش توازن ورزشی دارد. با توجه به این که ورزش کوه پیمایی جزء ورزش های طولانی مدت است،سهم عمده ی انرژی بدن از چربی ها تأمین می گردد.

به طور کلی در ورزش های استقامتی میزان عمده ی انرژی از چربی ها تا مین می شود. پس فعالیت مناسبی برای متعادل نگه داشتن وزن بدن محسوب می گردد.

باید توجه داشت که میزان سوخت چربی ها به بر آورده شدن منابع کربوهیدرات بستگی دارد. همچنین میزان گلوکز خون و گلیگوژن ذخیره در ماهیچه ها از عوامل محدود کننده ی میزان فعالیت در انواع ورزش ها می باشد.

در کوه پیمایی کوتاه مدت یکی از موادی که می تواند انرژی شما را افزایش دهد، قند است.

غذاهای قندی، غذاهایی هستند که راحت خورده شده و سریع جذب می شوند و با افزایش سطح قند خون، نیاز انرژی عضلات و مغز را برآورده می سازند. البته این به آن معنی نیست که در این امر زیاده روی کنیم. چون علاوه بر فساد دندان ها، موجب می گردد انسولینی که در پاسخ به افزایش میزان قند خون ترشح می گردد به سرعت قند خون را پایین بیاورد.

پس در مصرف مواد قندی کمی بیشتر دقت کنید و ازمنابع قندی طبیعی مانند میوه ها، خرما و … استفاده نمایید.چرا که نه تنها تأمین کننده ی قند مورد نیاز بدن هستند بلکه ما را از دیگر مواد مانند آب، ویتامینها ، املاح معدنی و فیبر نیز بهره مند می سازند. یک ساندویچ حاوی عسل ، موز رسیده و کمی کشمش می تواند قند زیادی به بدن برساند.دقت کنید استفاده از کره و مارگارین زیاد باعث کند شدن هضم کربوهیدرات ها شده و سطح انرژی را پایین می آورد.

مصرف نیم لیتر آب قبل از شروع کوه پیمایی می تواند مفید باشد.اگر هوا گرم باشد،نوشیدن نیم لیتر آب درهر ساعت کوه پیمایی لازم است.

● تأمین آب و املاح

از دیگر عوامل حیاتی در ورزش کوه پیمایی است. با افزایش سطح فعالیت، میزان متابولیسم مواد مغذی افزایش یافته و دمای بدن بالا می رود. که در این میان آب نقش مهمی در تنظیم دمای بدن دارد. میزان حرارتی که در هنگام ورزش در بدن آزاد می شود قادر است هر ۵ تا ۸ دقیقه یک درجه ی سانتی گراد دمای بدن را بالا ببرد.

تبخیر یک لیتر آب از سطح پوست بدن در اثر فعالیت ورزشی منجر به این می شود که ۵۸۰ کالری گرما از بدن دفع شود. پس به میزان کافی آب بنوشید. حتی در فعالیت های کوتاه مدت نیز نوشیدن آب فراموش نگردد. مصرف نیم لیتر آب قبل از شروع کوه پیمایی می تواند مفید باشد.اگر هوا گرم باشد،نوشیدن نیم لیتر آب درهر ساعت لازم است.

آب میوه ی رقیق شده ماند آب سیب ،گریپ فروت، انگور و … می تواند جایگزین مناسبی باشد.چون هم آب و هم مواد قندی لازم را تأ مین می نماید. توجه داشته باشید که نوشیدن آب مستلزم تشنگی نیست.تغذیه پس از کوه پیمایی نیزبسیار مهم است. در این مرحله تأمین آب( برای دفع مواد زائد حاصل از متابولیسم)، املاح معدنی و همچنین تأمین کربوهیدرات ها برای جایگزینی گیلگوژن مصرف شده از اهمیت خاصی برخوردار است.

اضافه کردن کمی مواد پروتئینی به این مواد می تواند سنتز گیلگوژن را تسریع بخشد. به عنوان مثال یک لیوان شیر کم چرب، سیب، پرتقال ، دو برش نان و کمی کیک می تواند تأمین کننده ی موارد فوق باشد.

در هنگام کوه پیمایی اسید لاکتیک عضلات شما بالا می رود و در نتیجه باعث خستگی و احساس ضعف در عضلات می شود. بنابراین استفاده از مواد غذایی که در بدن شما باعث بروز پاسخ قلیایی گردد و اسید را خنثی کند می تواند از خستگی شما بکاهد، مانند سیب، پرتقال، توت فرنگی ، لیمو، گلابی ، سیب زمینی، اسفناج، سبزی جات (خیار، ترب و تربچه) همچنین مصرف موز برای تأمین پتاسیم از دست رفته و گوجه فرنگی آغشته به نمک جهت تأمین سدیم و پتاسیم بعد از کوه پیمایی مفید می باشد.

منبع:سایت جامع آموزش کوهنوردی و با تشکر از وبلاگ کوهنوردی نیشابور



:: موضوعات مرتبط: تغذیه، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : پنج شنبه 29 تير 1391

ابنیک 23/4/91

ابنیک 23/4/91

سرپرست: رحمان رفیقی

عکاس :علی عسگری

برنامه این هفته فوق العاده سنگین بود و همه حسابی خسته شدن. بخصوص موقع آب بازی جای همه دوستانی که نبودند خیلی خالی بود.انشالله بعد از ماه رمضان چندتا برنامه گل گشتی مثل سبلان  یا خلنو میزاریم که همه بتونن بیان.انشالله

 



:: موضوعات مرتبط: تابستان 91، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : دو شنبه 26 تير 1391

گرفتگی عضلات در ورزش کوهنوردی

گرفتگی عضلات در ورزش کوهنوردی:

گرفتگی عضلات

گردآوری: دکتر حمید مساعدیان

انجمن پزشکی کوهستان ایران: گرفتگی عضلات یکی از مشکلات شایع در ورزش کوهنوردی خصوصا در فصل تابستان است. کم آبی و بی آبی و کاهش الکترولیتهای بدن و نمکها در پی تعریق زیاد نیز از عوامل مستعد کننده آن است. با رعایت راه کارهای ذیل می توان از این مشکل پزشکی جلوگیری نمود:

● این درد معنی دار

از اولین نشانه های گرفتگی عضلات، درد شدیدی است که بسته به موقعیت ناحیه صدمه دیده، در پشت یا گردن ظاهر می شود. این درد که با انقباض دردناک ماهیچه همراه است، ممکن است بین چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.

این درد و انقباض معمولا ۲هدف را دنبال می کند؛ یکی اینکه شما را متوجه وجود مشکل در بدنتان کند و دیگر اینکه حرکات شما را محدود سازد تا مانع صدمات بیشتر در آن ناحیه از بدنتان بشود. این علائم معمولا بر اثر فعالیت فیزیکی زیاد تشدید می شوند و عموما پس از یک دوره استراحت، کمتر شده یا از بین می روند.

 

● چه باید کرد؟

در بیشتر اوقات اگر گرفتگی عضله در افراد علت پزشکی جدی نداشته باشد، با یک دوره درمانی ساده در چند روز یا چند هفته بهبود پیدا می کند. اما اگر هر یک از علائم زیر را در خود مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:

▪ تغییر در نحوه عملکرد روده ها و مثانه؛ به طوری که در کنترل آنها دچار مشکل بشوید. 

▪ ضعف ماهیچه ها در ناحیه بازوها و ساق پاها و عدم تعادل هنگام راه رفتن و احساس کاهش تــدریجــی توانایی در طی مسیری که معمولا به راحتی پیاده روی می کرده اید.

 ▪ احساس گسترش درد و بی حسی در دست و پا به ویژه هنگام عطسه، سرفه یا موقع نشستن.

▪ بدتر شدن درد در حالت دراز کشیدن و بی خوابی در طول شب از شدت درد.

▪ درد همراه با تب، کاهش وزن و دیگر نشانه های بیماری.

اگر هیچ یک از علائم ذکر شده را ندارید، شاید با انجام کارهایی بتوانید خودتان درد و گرفتگی ماهیچه هایتان را کاهش دهید یا بعضی از علائم آزاردهنده و مشکل ساز آن را از بین ببرید.

 

● از تو حرکت

انجام فعالیت های روزانه و معمول (البته شاید با سرعت کمتر و مطمئنا با خودداری از انجام کارها و حرکاتی که ممکن است دوباره مشکلاتی در شما ایجاد کند) بهترین و مناسب ترین قدم برای شروع یک دوره درمانی است. استراحت کوتاه مدت مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما خوب است بدانید که فعالیت های سبک، به بهبود وضعیت شما سرعت می دهد بنابراین از دراز کشیدن و استراحت های طولانی مدت خودداری کنید.

 

● کمپرس سرد

در ۷۲ساعت اولیه شروع گرفتگی عضلات فورا تعدادی قطعه یخ یا سبزیجات یخ زده را در کیسه و سپس پارچه ای پیچیده و حداکثر ۲۰دقیقه روی موضع دردناک قرار دهید. این کار را چندین بار در طول روز تکرار کنید. کمپرس سرد، درد و ورم ناحیه درد را کاهش می دهد و با بی حس کردن بافت عضلانی آن منطقه، تحریکات عصبی محل صدمه دیده را کم می کند. البته مراقب باشید زیرا کمپرس سرد طولانی و بیش از ۲۰دقیقه در ناحیه مورد نظر می تواند باعث انقباض بیشتر عضلات و افزایش درد در آن شود.

 

● کمپرس گرم

 پس از گذشت ۳روز از آغاز درد گرفتگی عضلات، می توانید روش کمپرس گرم را شروع کنید. کمپرس گرم باعث شل شدن ماهیچه های منقبض شده و افزایش جریان خون در آنها می شود. این کار حتما باید پس از ۷۲ساعت اولیه گرفتگی عضلات آغاز شود تا التهاب فروکش کند. استفاده از گرمای مرطوب بهتر از گرمای خشک است، زیرا میزان از دست دهی آب بدن را کاهش می دهد. برای این کار می توانید از انواع کمپرس های مرطوب مانند کیسه های آب گرم مخصوص کمپرس، حمام آب گرم یا جکوزی استفاده کنید.

 

● داروهای ضد درد و آرام بخش

انواع داروهای ضد درد مانند آسپرین، ایپوبروفن، استامینوفن یا ناپروکسن نیز می توانند درد را کاهش داده و ورم و گرفتگی عضلات را کم کنند. داروهای متنوعی وجود دارند که بدون نیاز به نسخه پزشک قابل خریداری هستند اما حتما در مورد استفاده از آنها با پزشک خود مشورت کنید. آنها به شما کمک خواهند کرد مناسب ترین دارو را تهیه کنید.

 

● موضع بند های طبی

استفاده کوتاه مدت از سینه بند های طبی نیز می تواند برای کاهش دردهای گرفتگی عضلات مفید باشد. این گونه تجهیزات طبی (سینه بند یا گردن بند طبی) با ثابت نگه داشتن و گرم کردن ماهیچه های محل مورد نظر، درد را کاهش خواهند داد.

فراموش نکنید که در مورد استفاده از انواع کمربند، گردن بند و سینه بندهای طبی و سایز و نوع مناسب آن حتما با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی های لازم را به شما بدهد.

البته هرگز روی این نگهدارنده های خارجی برای درازمدت حساب نکنید زیرا رها گذاشتن عضله ها و اجازه حرکت و فعالیت دادن به آنها می تواند برای بهبود مشکلات و صدمات شما مفید باشد.

اگر هیچ یک از روش های پیشنهادی بالا کارساز نبود و با هیچ کدام از مراقبت های خانگی نتوانستید درد، التهاب و گرفتگی عضلات خود را کم کنید، حتما به مراکز درمانی مراجعه کنید؛ شاید آنها روش های مراقبتی و درمانی دیگری را به شما ارائه بدهند.

 

● عضله هم بگیر نگیر داره

 برای جلوگیری از ایجاد دوباره صدمات در پشت و گردن و پیشگیری از گرفتگی دردناک عضلات باید قدرت و توانایی عضلات خود را زیاد کنید و برای انعطاف پذیری ماهیچه ها، تاندون ها و زرد پی هایی که ستون فقرات پشت تان را نگهداری می کنند، برنامه ریزی و تلاش کنید. روش های زیر به این منظور پیشنهاد می شود:

 ▪ برای انجام ورزش های هوازی سبک - که به پشت و ستون فقرات و مفاصل فشار وارد نمی کنند - مثل دوچرخه سواری، پیاده روی یا شنا برنامه ریزی کنید. اگر ورزش در فضای باز برایتان ممکن نیست، از دستگاه ها و وسایل ورزشی موجود در بازار مانند دوچرخه های ثابت و غیره - که در سالن های ورزشی موجود هستند - استفاده کنید؛ حتی می توانید یکی از آنها را خریداری کرده و در خانه داشته باشید و مرتبا از آن استفاده کنید.

▪ با تقویت عضلات شکم و پشت خود (بدن سازی) یک سینه بند طبی طبیعی برای نگهداری ستون فقرات خود خواهید داشت.

 ▪ کشش های آرام در عضلات، انعطاف پذیری آنها را زیادتر می کند. کشش دادن همچنین باعث می شود خون بیشتری به سمت عضلات تان جریان پیدا کند.

 

● هشدار، هشدار!

اگر به طور مرتب به گرفتگی عضلات دچار می شوید، پیش از برنامه ریزی برای انجام هرگونه فعالیت های کششی و ورزشی، حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید (حتی اگر به انجام فعالیت های ورزشی عادت دارید!). زمانی که ماهیچه ها، اعصاب و دیگر بافت های بدن تحت تاثیر گرفتگی، التهاب دارند یا در مراحل اولیه بهبود به سر می برند باید از وارد کردن هرگونه فشار و تحرک زیاد بر آنها خودداری کرد زیرا ممکن است صدمات بیشتری به آنها وارد شود یا روند درمان کند شود.

گرفتگی عضلات یکی از شایع ترین عوامل ایجاد درد شدید در پشت و گردن افراد است. این درد اگرچه گاهی با بعضی روش های سنتی معمول هم قابل کنترل است و نیازی به درمان از طریق روش های جراحی ندارد اما در صورت مشاهده بعضی علائم باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

دکتر ابراهیم رزم پا  -  پورتال پزشکی ورزشی - گردآوری: دکتر حمید مساعدیان و با تشکر از آقای مهدی شیری و وبلاگ هیئت کوهنوردی تکاب



:: موضوعات مرتبط: اسیب ها و درمان، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : سه شنبه 20 تير 1391

عوارض جانبي استازولاميد-قرص ارتفاع

   
. 
                  
     

 

عوارض جانبي استازولاميد-قرص ارتفاع

با رواج روز افزون صعودهاي سرعتي در بين برخي کوهنوردان، مصرف قرص استازولاميد بعنوان يکي از رايج ترين داروها جهت پيشگيري و درمان بيماري حاد ارتفاع يا ارتفاع زدگي، بطور چشمگيري افزايش يافته است. اين افزايش بي رويه مصرف دارو، بدون اطلاع از عوارض جانبي آن مي تواند سلامت کوهنورد را مورد تهديد قرار دهد. بويژه اينکه افراد مختلف پاسخ هاي متفاوتي به يک دارو مي دهند. اينکه بدن ما ممکن است چه واکنشي در مقابل دارو نشان دهد، امريست پيچيده. آگاهي ما از عوارض دارو بما کمک مي کند تا نسبت به بروز مشکلات جسمي در حين فعاليت کوهنوردي و عوامل آن آگاه باشيم.

عوارض شايع:

افزايش حجم ادرار(ديورز) ،کرختي، مور مور شدن و تغيير حسي(پارستزي) بخصوص در دستها و پاها و نواحي تحت فشار، مصرف نوشيدنيهاي کربن دار ممکن است بي مزه بنظر برسد، تهوع، عدم تعادل الکتروليتي.

ساير عوارض: ناخوشي- عدم آگاهي نسبت به زمان و مکان، افسردگي، خستگي، ضعف عضلاني، بي اشتهايي، استفراغ، کاهش وزن، خشکي دهان، تشنگي، اسهال، افزايش دفع کلسيم، پتاسيم، منيزيم و سديم، اسيدوز متابوليک( کاهش ميزان PH مايع خارج سلولي ناشي از افزايش يونهاي هيدروژن و يا کاهش  يونهاي بيکربنات. اين وضعيت ممکن است منجر به يک يا بيش از يکي از موارد زير شود: خمودي، ضعف، درد شکمي،  تهوع، استفراع، ديس پنه يا تنفس مشکل،  هيپرپنه پيشرونده يا افزايش تعداد تنفس، دهيدراتاسيون ، تشنگي، برافزوختگي صورت، نبض پرجهنده، خواب آلودگي فزاينده، اغتشاش شعور، جنگجويي.)؛ هيپرگليسمي (افزايش اندازه گلوکز در خون که منجر به پوست گر گرفته و خشک ،  فشارخون پايين ، نبض بالا، افزايش شمارش تنفس، پر اداري ،پرخوري، پرنوشي  و خواب آلودگي مي شود.)؛

هيپراورسيمي (اسيداوريک  بيش از حد در خون که منجر به درد پهلو، معده، يا مفاصل مي شود)؛ تکرر ادرار، پرادراري، سوزش ادرار، اختلال فعاليت کبد.

عوراض تهديد کننده زندگي:

فلج شل؛ اگرانولوسيتوز (عارضه اي که با عفونت شديد همراه است و بوسيله تب بالا، لرز، ضعف و بي حالي شديد و زخم شدن غشاء مخاطي نظير دهان، رکتوم يا واژن تظاهر ميکند.)

نکاتي در مورد مصرف دارو:

 مصرف طولاني مدت استازولاميد منجر به کاهش شديد پتاسيم مي شود و نياز به رژيم سرشار از پتاسيم وجود دارد.



:: موضوعات مرتبط: اسیب ها و درمان، ،

نویسنده : علی عسگری تاریخ : سه شنبه 20 تير 1391



تمام حقوق اين وبلاگ و مطالب آن متعلق به کوهستان الهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجه مي باشد.